Inleiding

Om een beeld te krijgen van de stikstofproblematiek in relatie tot natuur, worden in Nederland diverse gegevens vastgesteld en gebruikt. AERIUS Monitor geeft overzichtelijk en gedetailleerd inzicht in een deel van deze gegevens. Het gaat om gegevens over:

  • Stikstofgevoelige habitattypen binnen Natura 2000-gebieden: waar in Natura 2000-gebieden liggen de stikstofgevoelige habitattypen, die volgens de regelgeving beschermd moet worden? Welke habitattypen zijn dat? Op plekken waar sprake is van dergelijke stikstofgevoelige habitattypen, kan een te veel aan stikstofdepositie een probleem zijn. In AERIUS zijn deze plekken vertaald naar ‘relevante hexagonen’. Bij het uitvoeren van een depositieberekening met AERIUS Calculator, wordt op deze hexagonen de bijdrage van een project of plan berekend (hectares).
  • De hoeveelheid stikstofdepositie binnen Natura 2000-gebieden: hoe groot is de omvang van de stikstofdepositie binnen een gebied, of op een specifieke hectare binnen een gebied? En hoe is deze stikstofdepositie opgebouwd? Deze informatie is beschikbaar voor alle Natura 2000-gebieden, dus ook voor de plekken die niet stikstofgevoelig zijn. Dit zorgt voor een volledig kaartbeeld. De totale depositie die Monitor toont voor de huidige situatie, is ook terug te vinden in AERIUS Calculator.
  • De relatie tussen stikstofgevoelige habitattypen en depositie: AERIUS Monitor combineert de beschikbare natuurgegevens (hoe stikstofgevoelig is een habitattype) met de berekende depositiegegevens. Zo geeft AERIUS Monitor direct inzicht in de mate van overbelasting binnen Natura 2000-gebieden of op specifieke hectares. Dit maakt inzichtelijk op welke van de relevante hexagonen, daadwerkelijk sprake is van een (bijna) overbelaste situatie, en voor welke habitattypen dat dan geldt.

Verschillende schaalniveaus, verschillende perspectieven

AERIUS Monitor geeft inzicht in gegevens vanuit verschillende schaalniveaus en vanuit verschillende perspectieven.

Kies het gewenste schaalniveau om de gegevens te bekijken door te kiezen voor één van de beschikbare tabbladen bovenin:

  • Natura 2000-gebieden: Op dit schaalniveau is informatie per Natura 2000-gebied te vinden. Kies eerst een Natura 2000-gebied en maak vervolgens een keuze uit de onderwerpen
  • Nederland: Op dit schaalniveau vindt u informatie op een hoger schaalniveau dan een individueel Natura 2000-gebied. Hier komen gegevens op landelijk niveau.

Kies het gewenste perspectief door te kiezen voor één van de beschikbare onderwerpen, die op de startpagina als blokken worden weergegeven. Vervolgens zijn alle gegevens over het gekozen onderwerp zichtbaar.

  • Zo’n te kiezen onderwerp wordt in AERIUS Monitor ook wel een verhaal genoemd. De reden hiervoor is dat de gegevens over het onderwerp worden gepresenteerd op een manier die helpt betekenis te geven aan de informatie.
  • Een verhaal kan bestaan uit meerdere hoofdstukken, die ieder een stukje over het onderwerp vertellen. Binnen een onderwerp of verhaal is het mogelijk om door de hoofdstukken te navigeren, vergelijkbaar met door een boek bladeren.

Dataverantwoording

AERIUS Monitor toont informatie over natuurgebieden en depositiegegevens. De achterliggende gegevens zijn hetzelfde voor alle AERIUS producten. AERIUS Monitor geeft waar mogelijk meer informatie dan de andere producten. Beschrijvingen van data en methodiek is te vinden in de AERIUS handboeken, zie: https://link.aerius.nl/monitor/handboeken.

Onderwerpen per schaalniveau

Het tabblad “Nederland” bevat een overzichtspagina, met alle onderwerpen of verhalen die beschikbaar zijn. Deze verhalen tonen informatie over alle stikstofgevoelige natuur in Nederland. De volgende verhalen met onderliggende hoofdstukken zijn hier beschikbaar:

  1. Stikstofdepositie
    1. Opbouw stikstofdepositie
  2. Stikstofdepositie in relatie tot natuur
    1. Omgevingswaarden stikstofbelasting

Voor het tabblad “Natura 2000-gebieden” dient men altijd eerst een Natura 2000-gebied te selecteren. Na de keuze van een natuurgebied verschijnt de overzichtspagina, met alle onderwerpen of verhalen die beschikbaar zijn. De volgende verhalen met onderliggende hoofdstukken zijn beschikbaar:

  1. Gebiedsinformatie
    1. Gebiedsgegevens
    2. Habitattypen
    3. Soorten
    4. Stikstofgevoeligheid
  2. Natuurinformatie
    1. Habitattypen en leefgebieden
  3. Stikstofdepositie
    1. Totale stikstofdepositie
    2. Ontwikkeling stikstofdepositie
    3. Opbouw stikstofdepositie
  4. Stikstofdepositie in relatie tot natuur
    1. Afstand tot de KDW
    2. Afstand tot de KDW per habitattype of leefgebied
    3. Stikstofbelasting per habitattype of leefgebied
    4. Ontwikkeling stikstofdepositie ten opzichte van 2020
    5. Ontwikkeling stikstofdepositie per habitattype of leefgebied
    6. Omgevingswaarden stikstofbelasting
  5. Informatie op locatie
    1. Basisgegevens
    2. Opbouw en ontwikkeling stikstofdepositie
    3. Stikstofbelasting per habitattype of leefgebied

De eerste vier verhalen bieden alle gegevens aan op gebiedsniveau of habitattype-niveau. Beschikbaar kaartbeeld binnen deze verhalen is puur ondersteunend, om een ruimtelijk beeld te geven. Deze kaarten zijn niet aanklikbaar. In het laatste verhaal, Informatie op locatie, is de kaart van het Natura 2000-gebied wél interactief. Via deze kaart zijn individuele hexagonen (hectares) in het gebied aan te klikken om van dat specifieke hexagoon de informatie te zien. Op die manier is het mogelijk om door het gebied heen te navigeren. De informatie per hectare wordt daarbij zoveel mogelijk gepresenteerd in relatie tot de rest van het habitattype of gebied, om context te geven. Bij de informatie op locatie is op meerdere plekken interactie mogelijk tussen de kaart en de grafieken/tabellen. Dat betekent bijvoorbeeld dat door te klikken in een tabel of grafiek, een andere kaartlaag zichtbaar wordt op de kaart. De keuze voor bovenstaande invulling van onderwerpen of verhalen, volgt uit het doel waarvoor AERIUS Monitor oorspronkelijk is ontwikkeld: ondersteuning van het uitvoeren van het voormalig PAS (Programma Aanpak Stikstof) en het opstellen van bijbehorende gebiedsanalyses. De lijst kan eenvoudig uitgebreid worden met nieuwe onderwerpen of verhalen, om specifieker aan te kunnen sluiten bij de huidige situatie zonder PAS.

Heeft u ideeën of wensen? Laat het ons weten, via de Helpdesk van het Landelijk informatiepunt Stikstof en Natura 2000.

Snel aan de slag met AERIUS Monitor

Lees eerst de handleiding om zo snel mogelijk optimaal te kunnen werken met AERIUS Monitor. In deze bondige handleiding staan de meest belangrijke zaken om aan de slag te kunnen.

https://link.aerius.nl/documenten/monitor/snel_op_weg_v1.pdf

Zie ook:

AERIUS website

Dossier stikstof

Helpdesk Stikstof

Rijksoverheid

Levend Landschap

Handboek Calculator 2023

Handboek Data 2023

RIVM De zorg voor morgen begint vandaag